|
NOVRUZ |
|
|
Novruz sözü iki kelmeden ibarətdir. Nava sözünün mənası Yeni və Roojh kelmesinin mənası Gün/günışığıdır.Novruzun sözünün mənası yeni gün/günışığı demekdir. Iran təqvimi günəş sisteminə aid bir təqvimdir 12 ay və 365 gündür.
|
|
|
Ayların adları isə:
|
|
|
1. Farvardin (böyümə gücü)
2. Ardibehesht (ən yaxşı düzgünlük) 3. Khordad (sağlamlıq)
4. Tir (Merkuri)
5. Amordad (əbədi həyat)
6. Shah River (güclü monarxiya)
7. Mehr (dostluq və sevgi)
8. Aban (su, yağış)
9. Azer (atəş)
10. Day (gün, yaradılış)
11. Bahman (müqəddəs ağıl)
12. Espand (mənası təvazö olan Sepandarmazd'ın qısaltması) |
Hǝft Sin sofrǝsi |
| Hər ay 30 gündür və hər günün xüsusi mənası olan xüsusi bir adı vardır. Onlar bunlardır: |
|
|
1. Ormazd (Ahura Mazda'nınqısaltması, ZərdüştlükdinindəTanrınınadı[İsadan 2000 il əvvəl] və mənası da uca və müdrik yaradıcıdır.)
2. Bahman (yaxşı ya da müqəddəs ağıl)
3. Ardibehesht (gerçək doğru)
4. Shahriver (güclü monarxiya)
5. Sepandarmazd (alçaldılma)
6. Khordad (sağlamlıq)
7. Amordad (sonsuz həyat)
8. Dei bi Azar (gün, yaradılış)
9. Azar(atəş) 10. Aban (su, yağış)
11. Khoor (günəş)
12. Mah (ay)
13. Tir (Merkuri)
14. Goosh (dünya)
15. Dei bi Mehr (gün, yaradılış)
16. Mehr (dostluq və sevgi)
17. Soroush (itaət)
18. Rashn (ədalət)
19. Farvardin (böyümə gücü) 20. Va-rah-ram (müvəffəqiyyət)
21. Ram (sevinc, dinclik)
22. Ba-ad (külək)
23. Dei bi Din (gün, yaradılış)
24. Din (din)
25. Ard (xoşbəxtlik)
26. Ashtad (doğru)
27. Asman (səma)
28. Zamjad (torpaq)
29. Mantresepand (yaxşı sözlər)
30. Anaram (daimi işıq)
Bir ayın 3 günü eyni adla xatırlanmaqdadır, Dei (Gün, yaradılış). Bu adları bir-birindən ayırmaq üçün, ondan sonra gələn günün adını da istifadə edirik. Məsələn: səkkizincigününadı"Dei" doqquzuncu günüadı"Azar" isəbelədeyilir: "Dei bi Azar" mənası belədir "Azar'ın günü". |
|
| İlin son beş günü Pandje və ya Behizal olaraq adlandırılar. |
|
|
İlin son 5 gününün adları Zərdüştlüyün müqəddəs kitabı Avesta'ya görə adlandırılmışdır.
Bu müqəddəs kitab Avesta'nın son beş hissəsinin adıdır, və bunlar belədir:
|
|
1. Ahnavat-gah
2. Ushtevat-gah
3. Sepantemat-gah
4. Vohukhashtar-gah
5. Veheshtou-Esh-gah
|
|
|
Hər 4 il əlavə bir gün əlavə edirik, bu günün adı Avardad, mənası da əlavə gündür.
|
|
|
Novruz'un tarixi və ortaya çıxışı haqqında çox fərqli hekayələr vardır.
Bunun üçün mən Şahnamə (Şahların kitabı) əsərindən bəhs etmək istəyirəm.
|
|
|
Ferdovsi'nin Şahname'sine görə, Jamşid Şah, Pişadadian Xanədanın qurucusu, baharın ilk günü taxta keçmişdir və bu günü Novruz deyə adlandırmışdır. İnsanlar o gündən etibarən Novruz'u qeyd etməyi davam etdirmişlər. Novruz Jamşid Şah zamanından etibarən milli təqvimin ilk günü olmuşdur. Novruz, Zərdüştlük dinində müqəddəs gün olan Ormazd ilə bərabər gəldiyi üçün Zərdüştlər tərəfindən də müqəddəs gün olaraq mənimsənmişdir.
|
Ferdovsi |
|
Novruz'un bir çox ölkənin və millətin tarixində köklü bir yeri vardır. Novruz günü bütün bu millətlərin bir araya gəlib sevgi, əyləncə və xoşbəxtliklərini paylaşdıqları gün olaraq qeyd olunur.
|
Türkçe olarak okuyun |
|
Tərcüməçi:
Sadıkh Rəhimov |
|
Zərduşt Merasemleri |
|
|
|
